Την κατάργηση της ΔΟΥ Μεγάλων Επιχειρήσεων που ελέγχει τις μεγαλύτερες εταιρείες της χώρας και τη διάσπαση της αρμοδιότητας ελέγχου στα κατά τόπους ελεγκτικά κέντρα προωθούν στελέχη του υπουργείου Οικονομικών στο πλαίσιο νέων αλλαγών στη δομή του φοροελεγκτικού μηχανισμού.
Η εισήγηση έπεσε σαν βόμβα στο γραφείο του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα ο οποίος εξέφρασε την απορία για το σκεπτικό της κατάργησης της συγκεκριμένης εφορίας η απόδοση της οποίας όχι μόνο δεν υστερεί έναντι των άλλων μεγάλων ΔΟΥ αλλά στους 15 μήνες λειτουργίας της έχει βεβαιώσει φόρους πάνω από 5 δισ. ευρώ. Παράλληλα η σύστασή της εντάχθηκε στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα του 2011 και ήταν ένας από τους όρους του 2ου μνημονίου με την τρόικα και θα είναι δύσκολο να εξηγηθεί η κατάργησή της στους επικεφαλής της τρόικας που καταφθάνουν τέλη του μήνα.
Ηδη το υπουργείο Οικονομικών υφίσταται την έντονη κριτική των ξένων ελεγκτών για την εικόνα που εμφανίζει ο ελεγκτικός μηχανισμός και αν προωθηθεί η κατάργηση της συγκεκριμένης ΔΟΥ και αλλάξει ξανά η δομή του αφενός μεν θα χαθεί χρόνος που είναι πολύτιμος στην παρούσα συγκυρία λόγω της ανάγκης συγκέντρωσης εσόδων αφετέρου θα δοθεί αφορμή στην τρόικα για νέες επικρίσεις.
Η ΔΟΥ Μεγάλων Επιχειρήσεων ξεκίνησε να λειτουργεί στις 10 Οκτωβρίου 2011 (καταργώντας παράλληλα τη ΦΑΒΕ Αθηνών) και σε αυτήν υπάγονται οι φορολογούμενοι με ακαθάριστα έσοδα άνω των 30 εκατ. ευρώ που έχουν την έδρα τους σε οποιαδήποτε περιοχή της χώρας όπως και οι εισηγμένες εταιρείες με τζίρο άνω των 10 εκατομμυρίων ευρώ. Αφορά δηλαδή περίπου 1.000 επιχειρήσεις που υπερβαίνουν τα συγκεκριμένα όρια του τζίρου οι οποίες υπάγονταν στα Διαπεριφερειακά Ελεγκτικά Κέντρα Αθήνας και Θεσσαλονίκης στις κατά τόπους ΦΑΕΕ μαζί με μικρότερες επιχειρήσεις.
Η συγκέντρωση του ελέγχου των μεγάλων επιχειρήσεων σε μία ΔΟΥ κρίθηκε πιο λειτουργική καθώς οι υπάλληλοι της συγκεκριμένης ΔΟΥ είναι εκπαιδευμένοι και επικεντρώνονται αποκλειστικά στον έλεγχο των μεγάλων εταιρειών ενώ πριν με την πολυδιάσπαση της αρμοδιότητας τα έμπειρα στελέχη των εφοριών ή των ελεγκτικών κέντρων αντί να ασχολούνται με τον έλεγχο των μεγάλων επιχειρήσεων ασχολούνταν και με μικρότερα αντικείμενα ελέγχου.
Τι ισχύει και τι αλλαγές ζητεί η τρόικα στο μηχανισμό
Το επιχείρημα για την κατάργηση της ΔΟΥ Μεγάλων Επιχειρήσεων είναι η δυσκολία επικοινωνίας των εταιρειών της επαρχίας με τις υπηρεσίες της ΔΟΥ. Ωστόσο όπως παρατηρεί αρμόδιο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών «όταν καταργούμε εφορίες σε νησιά που αναγκαστικά ταλαιπωρούν τους απλούς φορολογούμενους πώς μπορούμε να διασπάσουμε ξανά τον έλεγχο των μεγάλων επιχειρήσεων;».
Αλλαγές στο μηχανισμό θα γίνουν καθώς η τρόικα έχει δώσει τις σχετικές οδηγίες και κατευθύνσεις οι οποίες προκύπτουν και από τη μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου την οποία συνυπέγραψε και η Κομισιόν αλλά κινούνται σε διαφορετική κατεύθυνση. Ειδικότερα η τρόικα ζητεί την ανάθεση σε συγκεκριμένες ομάδες ελεγκτών του ελέγχου των μεγάλων επιχειρήσεων και μεγάλων φορολογουμένων και σε καμία περίπτωση το αντίθετο τη διάσπαση του ελεγκτικού αντικειμένου.
Με βάση το ισχύον χρονοδιάγραμμα των ελεγκτικών αρμοδιοτήτων:
- Στις ΔΟΥ όλης της επικράτειας (εκτός της ΔΟΥ Μεγάλων Επιχειρήσεων) υπάγονται οι ανέλεγκτες υποθέσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα ή αμοιβές έως 7.000.000 ευρώ.
- Στη ΔΟΥ Μεγάλων Επιχειρήσεων υπάγονται οι ανέλεγκτες υποθέσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα άνω των 30.000.000 ευρώ για το οικονομικό έτος 2010. Ειδικά για τραπεζικές ασφαλιστικές εταιρείες με μετοχές εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών το όριο του προηγούμενου εδαφίου ορίζεται σε 10.000.000 ευρώ.
- Στη ΔΟΥ Μεγάλων Επιχειρήσεων υπάγεται η αρμοδιότητα διενέργειας οριστικού (τακτικού) φορολογικού ελέγχου των υποθέσεων των μητρικών επιχειρήσεων των συνδεδεμένων επιχειρήσεων που υποχρεούνται να καταρτίζουν ενοποιημένους λογαριασμούς (ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις) ανεξάρτητα από τη διαχειριστική περίοδο που αφορούν και το ύψος των ακαθάριστων εσόδων τους.
Τα Διαπεριφερειακά
- Στην αρμοδιότητα των Διαπεριφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων (ΔΕΚ) υπάγονται οι ανέλεγκτες υποθέσεις με ετήσια ακαθάριστα έσοδα ή αμοιβές από 7.000.001 έως 30.000.000 ευρώ για τη διαχειριστική περίοδο που έκλεισε εντός του έτους 2009 καθώς και όλες οι ανέλεγκτες υποθέσεις των ίδιων επιτηδευματιών και φορολογουμένων γενικά που αφορούν προηγούμενες διαχειριστικές περιόδους ανεξάρτητα από το ύψος των ετήσιων ακαθάριστων εσόδων.
- Στα Διαπεριφερειακά Ελεγκτικά Κέντρα υπάγεται ακόμα η αρμοδιότητα οριστικού τακτικού φορολογικού ελέγχου των υποθέσεων των επιχειρήσεων που αφορούν ανέλεγκτες χρήσεις πριν από οποιασδήποτε μορφής μετασχηματισμού (συγχώνευση απορρόφηση διάσπαση κ.λπ.) που έγινε μέχρι και το έτος 2009 ή γίνεται τα έτη 2010 και 2011 ανεξάρτητα από το ύψος των ακαθάριστων εσόδων τους.
Σημαντικές τροποποιήσεις ζητεί το ΔΝΤ
Στην τελευταία έκθεσή του το IMF or International Monetary Fund or Διεθν* Νομισματικο* Ταμείο*&orderby=2'>ΔΝΤ προαναγγέλλει συγκεκριμένες αλλαγές στο φοροεισπρακτικό μηχανισμό με χρονοδιαγράμματα εφαρμογής τους και γενικά στη δομή του φορολογικού συστήματος οι σημαντικότερες των οποίων είναι:
1. Η επαρκής στελέχωση των ελεγκτικών υπηρεσιών όπως αυτές που αφορούν τους μεγάλους φορολογούμενους και τους εύπορους πολίτες. Οι ελεγκτές που θα προσλαμβάνονται θα υπόκεινται σε αυστηρό έλεγχο «πόθεν έσχες».
2. Η πρόσληψη 200 εξωτερικών ελεγκτών έως το Μάρτιο του 2013 και αύξηση του αριθμού των υπαλλήλων που θα διενεργούν ελέγχους κατά 2.000 έως τον Ιούνιο του 2013.
3. Η μηνιαία παρακολούθηση των στόχων που θα τεθούν για τις υπηρεσίες με αρμοδιότητες τις μεγάλες επιχειρήσεις και μεγάλους φορολογούμενους.
4. Η στροφή των ελέγχων στους ελεύθερους επαγγελματίες που θεωρεί ότι αποκρύπτουν τα 2/3 των πραγματικών τους εισοδημάτων.
5. Η θέσπιση νέου κώδικα φορολογικών διαδικασιών με στόχο την απλοποίησή τους.
6. Μέχρι τις αρχές του 2014 θα πρέπει να έχουν γίνει όλες οι παρεμβάσεις προκειμένου ο φορολογικός μηχανισμός να είναι ημιαυτόνομος σε σχέση με την πολιτική ηγεσία.
7. Κατά το τρίτο τρίμηνο του 2013 η αξιολόγηση της τρόικας θα επικεντρωθεί στο φορολογικό μηχανισμό με παρεμβάσεις όπως η θέσπιση συγκεκριμένων στόχων.
8. Η αποτελεσματική εφαρμογή νέων μεθόδων φορολογικών ελέγχων όπως η καθιέρωση της χρήσης έμμεσων τρόπων προσδιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος για τους αυτοαπασχολούμενους (υπόλοιπα τραπεζικών λογαριασμών δαπάνες σε λογαριασμούς ΔΕΚΟ καταβολή ασφαλιστικών εισφορών κ.ά.).
9. Η ενοποίηση της είσπραξης φόρων και ασφαλιστικών εισφορών.
10. Η καθιέρωση έως τον Ιούνιο του 2013 της υποχρέωσης όλα τα υπουργεία να χρησιμοποιούν έναν αριθμό για τις οικονομικές συναλλαγές με τους πολίτες (ΑΦΜ ΑΜΚΑ).
11. Η κατάργηση του υποχρεωτικού φορολογικού ελέγχου για τις δέκα προηγούμενες φορολογικές χρήσεις όλων των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών (έως τον Φεβρουάριο του 2013) και η χρησιμοποίηση έμμεσων μεθόδων ελέγχου για τις υποθέσεις πριν από το 2009.
12. Η αντικατάσταση «του σημερινού μεροληπτικού και αδιαφανούς μηχανισμού φορολογικών κινήτρων» με συγκεκριμένους κανόνες.

ΠΑΝΟΣ ΚΑΚΟΥΡΗΣ - pkak@naftemporiki.gr
ΠΗΓΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ