Υπ. Ανάπτυξης: Στη «δαγκάνα» των ελεγκτών τα προϊόντα απομίμησης

Την αυστηροποίηση του πλαισίου για τα πωλούμενα εντός καταστημάτων προϊόντων απομίμησης εξετάζει το υπουργείο Ανάπτυξης καθώς το πρόβλημα φαίνεται να παίρνει μεγάλες διαστάσεις επηρεάζοντας τόσο τις επιχειρήσεις που χάνουν μεγάλα ποσά από την αντιγραφή των προϊόντων τους όσο και τους καταναλωτές που εξαπατώνται.
Σύμφωνα με πληροφορίες το υπουργείο Ανάπτυξης προτίθεται να προωθήσει στο επόμενο διάστημα νομοθετικό πλαίσιο με το οποίο ο ελεγκτικός μηχανισμός θα κινείται αυτεπαγγέλτως στις περιπτώσεις που διαπιστώνεται η πώληση προϊόντων απομίμησης και θα επιβάλλει όχι μόνο διοικητικές κυρώσεις αλλά θα προχωρεί στην κατάσχεση και την καταστροφή των προϊόντων αυτών καθώς θα εφαρμοστεί ανάλογο πλαίσιο με αυτό που διέπει τα Δικαιώματα Διανοητικής Ιδιοκτησίας (ΔΔΙ).
Σημειώνεται ότι το σημερινό πλαίσιο δεν προβλέπει καμία παρέμβαση από τον ελεγκτικό μηχανισμό αφού οι περιπτώσεις των απομιμήσεων εντός των καταστημάτων αντιμετωπίζονται κατόπιν έγκλησης του δικαιούχου του σήματος. Δηλαδή ο θιγόμενος θα πρέπει να προσφύγει δικαστικά κάτι που του στοιχίζει ακριβά και σε χρόνο αλλά και σε χρήμα μέχρι να αποδειχθεί η παράβαση και να αποζημιωθεί.
Βέβαια το θέμα της πώλησης προϊόντων απομίμησης εντός καταστημάτων δεν είναι καινούργιο ωστόσο σύμφωνα με το υπουργείο Ανάπτυξης το τελευταία χρόνια έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις εξαιτίας της οικονομικής κρίσης. Αναφέρεται μάλιστα ότι στη διαδικασία πώλησης τέτοιων προϊόντων εμπλέκονται και επώνυμα καταστήματα με αποτέλεσμα σε αυτές τις περιπτώσεις πέρα από τη ζημιά που υφίσταται ο δικαιούχος του σήματος να υπάρχει κατάφωρη παραβίαση του νόμου περί καταναλωτή καθώς ο τελευταίος εξαπατάται πιστεύοντας και πληρώνοντας ταυτόχρονα ως γνήσιο ένα προϊόν απομίμησης.
Ωστόσο αν ο εντοπισμός και η αντιμετώπιση των «μαϊμούδων» στο πλανόδιο παρεμπόριο αποτελεί μια σχετικά εύκολη διαδικασία η διαπίστωσή τους και μάλιστα εντός επώνυμων καταστημάτων υπεράνω πάσης υποψίας είναι μια σύνθετη διαδικασία που ομολογουμένως θα δυσκολέψει τον ελεγκτικό μηχανισμό.
Μέχρι μερικά χρόνια πριν οι «μαϊμούδες» ήταν σχετικά εύκολο να εντοπιστούν ωστόσο το τελευταίο διάστημα το παγκόσμιο κύκλωμα των αντιγραφέων έχει βελτιώσει τις μεθόδους απομίμησης σε τέτοιο βαθμό που πολλές φορές ακόμη και τα πιο έμπειρα μάτια να μην μπορούν να διακρίνουν αυθεντικό από τη «μαϊμού». Για το λόγο αυτό το υπουργείο θα ζητήσει και τη συνδρομή των κατά τόπους εμπορικών συλλόγων ώστε στις εξορμήσεις του ελεγκτικού μηχανισμού να συμμετέχουν και γνώστες της αγοράς.
Στην Ελλάδα
Αν και στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επίσημα στοιχεία για το μέγεθος τη αγοράς προϊόντων απομίμησης αναλογικά με τα παγκόσμια δεδομένα εικάζεται ότι είναι σημαντική ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι πλέον δεν περιορίζεται μόνο στα είδη ένδυσης και υπόδησης αλλά σταδιακά όπως και παγκοσμίως διευρύνεται και σε άλλες κατηγορίες προϊόντων.
Σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) το παγκόσμιο εμπόριο πλαστών προϊόντων αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς παρά τις προσπάθειες των αρχών σε παγκόσμιο επίπεδο να το θέσουν υπό έλεγχο ενώ πρόσφατες μελέτες καταδεικνύουν ότι μετατοπίζεται από σχετικά ακίνδυνα αγαθά όπως τα ρούχα σε προϊόντα που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία όπως είναι τα φάρμακα.
Την ίδια στιγμή έρευνα που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο ICC αποκαλύπτει ότι το 2008 η αξία των πλαστών προϊόντων συμπεριλαμβανομένου του πειρατικού ψηφιακού υλικού διαμορφώθηκε στα 650 δισ. δολάρια.
Το ICC εκτιμά ότι το κόστος από τα χαμένα φορολογικά έσοδα και τις πρόσθετες δαπάνες σε κοινωνικά επιδόματα για τις ανεπτυγμένες οικονομίες ήταν εκείνη τη χρονιά 125 δισ. δολάρια ενώ υπολογίζει ότι εξαιτίας των πλαστών προϊόντων χάθηκαν 25 εκατομμύρια θέσεις εργασίας. Αν και τα προϊόντα ένδυσης εξακολουθούν να έχουν τα πρωτεία ωστόσο ραγδαία αύξηση παρουσιάζουν τα ηλεκτρονικά προϊόντα τα φάρμακα και τα φυτοφάρμακα. Τέλος σύμφωνα με στοιχεία της Κομισιόν το 2011 τα τελωνεία της Ε.Ε. παρακράτησαν περίπου 115 εκατομμύρια προϊόντα για τα οποία υπάρχουν υπόνοιες ότι παραβιάζουν τα δικαιώματα διανοητικής ιδιοκτησίας (ΔΔΙ) έναντι 103 εκατομμυρίων το 2010.
Οι πηγές
Οσον αφορά στην καταγωγή των προϊόντων απομίμησης-παραποίησης η Κίνα εξακολουθεί να είναι η κύρια πηγή αντιστοιχώντας στο 73% του συνόλου των ειδών που παραβιάζουν τα ΔΔΙ.
Για ορισμένες κατηγορίες προϊόντων άλλες χώρες εξακολουθούν να είναι οι κύριες πηγές όπως η Τουρκία για τα τρόφιμα ο Παναμάς για τα οινοπνευματώδη ποτά η Ταϊλάνδη για τα αναψυκτικά και το Χονγκ Κονγκ για τα κινητά τηλέφωνα. Περίπου 90% του συνόλου των δεσμευθέντων προϊόντων καταστράφηκε ή αποτέλεσε αντικείμενο δικαστικής διαδικασίας.

ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΖΗΣΙΜΟΥ – zstam@naftemporiki.gr

ΠΗΓΗ ΕΦΗΕΜΡΙΔΑ Η ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ